5 басен Эзопа по-русски и по-тайски

Эзоп - легендарный греческий баснописец, живший примерно в VI. до н. э. Ему приписывается подавляющее большинство написанных прозой греческих басен.

Басни Эзопа переведены на множество языков мира, в том числе на русский и на тайский.

Мы подготовили для вас подборку 5 из них на тайском и на русском.

1. Ворон и лисица สุนัขจิ้งจอกกับกา

По-тайски (ภาษาไทย):

ครั้งหนึ่งได้มีกาตัวหนึ่งได้ขโมยชิ้นเนื้อขึ้นไปเกาะอยู่บนต้นไม้และคาบชิ้นเนื้อนั้นไว้ในปาก เมื่อสุนัขจิ้งจอกเห็นเข้าก็นึกอยากได้เนื้อชิ้นนั้นเสียเอง จึงได้คิดอุบายหลอกล่อกาให้ยอมยกชิ้นเนื้อนั้นให้ตน เมื่อคิดได้จึงพูดกับกาว่า

“กาเจ้าช่างสวยงามอะไรอย่างนี้” แล้วพูดต่อว่า

“สวยทั้งรูปร่างและสีขน! แหม ถ้าเสียงของเจ้าไพเราะเทียบเท่ากับความงามล่ะก็ เจ้าสมควรได้รับยกย่องให้เป็นราชินีแห่งนก!” สุนัขจิ้งจอกพูดจาหลอกลวง

แต่กาอยากจะปฏิเสธคำชมเรื่องเสียงของมัน จึงส่งเสียงร้องก๊าดังลั่น ทำให้ชิ้นเนื้อที่คาบไว้หลุดจากปาก สุนัขจิ้งจอกจึงรีบคว้าชิ้นเนื้อนั้นไว้พร้อมกับพูดกับกาว่า

“กาที่แสนดีของข้า เสียงของเจ้าพอใช้ได้ แต่สติปัญญาของเจ้ามีน้อยมาก”

เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า : คนโง่ย่อมเป็นเหยื่อของคนฉลาด

По-русски (ภาษารัสเซีย):

(В переводе Л.Н. Толстого)

Ворон добыл мяса кусок и сел на дерево. Захотелось лисице мяса, она подошла и говорит:

— Эх, ворон, как посмотрю на тебя, — по твоему росту да красоте только бы тебе царем быть! И, верно, был бы царем, если бы у тебя голос был.

Ворон разинул рот и заорал что было мочи. Мясо упало. Лисица подхватила и говорит:

— Ах, ворон, коли бы еще у тебя и ум был, быть бы тебе царем.

2. Черепаха и орел เต่ากับนกอินทรี

По-тайски (ภาษาไทย):

วันหนึ่งได้มีเต่าตัวหนึ่งกำลังนอนอาบแดดอยู่อย่างเกียจคร้าน มักบ่นกับนกทะเลถึงโชคชะตาที่น่าเศร้าของตนเองว่าไม่มีใครยอมสอนให้มันบินเลย ขณะนั้นเองได้มีนกอินทรีตัวหนึ่งบินมาใกล้ๆ พอดี และได้ยินเสียงร้องคร่ำครวญของเต่าเข้า จึงถามว่าจะให้รางวัลอะไรถ้าหากมันสามารถพาเต่าล่องลอยไปบนอากาศได้

“ข้าจะมอบความอุดมสมบูรณ์ทุกอย่างของทะเลแดงนี้ให้แก่ท่าน” เต่าตอบ

“งั้นข้าจะสอนเจ้าบิน” นกอินทรีพูดแล้วใช้กรงเล็บจับตัวเต่าลอยขึ้นสูงเกือบถึงหมู่เมฆ ทันใดนั้นมันก็ปล่อยกรงเล็บ เต่าตกลงบนภูเขาสูงและกระดองของมันแตกออกเป็นเสี่ยงๆ

เต่าอุทานขณะที่กำลังจะสิ้นใจว่า

“ข้าสมควรจะได้รับชะตากรรมนี้แล้ว เพราะสัตว์ที่แม้กระทั่งเดินบนพื้นดินยังลำบากอย่างข้า จะคิดถึงปีกกับหมู่เมฆไปทำไม”

เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า : จงคิดถึงผลลัพธ์ที่ตามมาก่อนที่จะปรารถนาสิ่งใด

По-русски (ภาษารัสเซีย):

(В переводе М. Гаспарова)

Черепаха увидела в небе орла, и захотелось ей и самой летать. Подошла она к нему и попросила за какую угодно плату научить ее. Сказал орел, что это невозможно, а она все настаивала и упрашивала. Поднял тогда орел ее в воздух, унес в вышину и бросил оттуда на скалу. Рухнула черепаха, разбилась и испустила дух.

О том, что многие люди в жажде соперничества не слушают разумных советов и губят самих себя.

3. Осел, петух и лев ลา ไก่ และสิงโต

По-тайски (ภาษาไทย):

ครั้งหนึ่งได้มีลาตัวหนึ่งกับไก่อีกตัวกำลังอยู่ในลานที่ปูด้วยฟาง เมื่อสิงโตผู้หิวโหยเดินเข้ามาใกล้ มันเตรียมจะกระโจนเข้าใส่ลาเมื่อไก่ส่งเสียงขันดังลั่น (ซึ่งว่ากันว่าสิงโตเกลียดเสียงของไก่เป็นพิเศษ) สิงโตจึงรีบวิ่งหนีไปโดยเร็วที่สุดเท่าที่จะเร็วได้

เมื่อลาเห็นว่าสิงโตหวาดผวากับแค่เสียงขันของไก่ มันจึงรวบรวมความกล้าแล้ววิ่งไล่ตามสิงโตไปเพื่อคิดจะเล่นงานสิงโต แต่วิ่งไปได้ไม่ไกลสิงโตก็หันกลับมาขย้ำมันเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย

เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า : ความมั่นใจแบบโง่เขลามักนำไปสู่อันตราย

По-русски (ภาษารัสเซีย):

(В переводе М. Гаспарова)

На скотном дворе были осел и петух. Голодный лев увидел осла и хотел уже подкрасться и растерзать его. Но в этот самый миг запел петух, - а львы, говорят, петушиного пения боятся; припал лев к земле и пустился бежать. А осел воспрянул духом, видя, что лев петуха боится, и бросился в погоню; и тут-то, когда они отбежали подальше, лев повернулся и сожрал осла.

Так и некоторые люди, видя унижение своих врагов, преисполняются самоуверенности и, сами того не замечая, идут к гибели.

4. Пчелы и Зевс ผึ้งกับเทพจูปิเตอร์

По-тайски (ภาษาไทย):

ครั้งหนึ่งได้มีผึ้งจากเทือกเขาไฮเม็ททุสตัวหนึ่งซึ่งเป็นนางพญาผึ้งได้บินขึ้นไปยังภูเขาโอลิมปัสเพื่อถวายน้ำผึ้งสดๆ จากรังของมันให้แก่เทพจูปิเตอร์ เทพจูปิเตอร์ทรงยินดีกับน้ำผึ้งนี้อย่างมาก และสัญญาว่าจะให้ทุกอย่างที่นางพญาผึ้งขอ มันจึงอ้อนวอนพระองค์ว่า

“ได้โปรดมอบเหล็กในให้กับข้า ถ้ามนุษย์หน้าไหนเข้ามาใกล้เพื่อขโมยน้ำผึ้งของข้า ข้าจะได้ฆ่าเขาซะ”

เทพจูปิเตอร์เมื่อได้ยินดังนั้นก็ทรงไม่พอพระทัยอย่างมาก เพราะพระองค์ทรงรักมวลมนุษยชาติ แต่ไม่อาจปฏิเสธคำขอร้องได้เพราะทรงให้สัญญาไว้แล้ว ดังนั้น พระองค์จึงรับสั่งตอบนางพญาผึ้งว่า

“เจ้าจะได้ตามคำขอของเจ้า แต่มันจะเป็นภัยกับชีวิตของเจ้าเองด้วย เพราะถ้าหากเจ้าปล่อยเหล็กในออกมา มันจะฝังอยู่ในบาดแผลของคนที่เจ้าต่อย แล้วตัวเจ้าก็จะต้องตายเพราะเสียเหล็กในนั้นไปด้วย”

เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า : เจตนาร้ายมักจะหวนกลับมาเล่นงานตนเอง

По-русски (ภาษารัสเซีย):

(В переводе М. Гаспарова)

Пчелам было жалко отдавать людям свой мед, и они явились к Зевсу с просьбой дать им силу поражать жалом всякого, кто подойдет к их сотам. Рассердился на них Зевс за такую злобу и сделал так, чтобы, ужалив кого-нибудь, они тотчас теряли жало, а вместе с ним и жизнь.

Эта басня относится к людям злобным, которые сами себе приносят вред.

5. Лев и мышь ราชสีห์กับหนู

По-тайски (ภาษาไทย):

วันหนึ่งได้มีราชสีห์ตัวหนึ่งเกิดสะด้งตื่นขึ้นมาเพราะถูกเจ้าหนูตัวหนึ่งวิ่งผ่านหน้า ราชสีห์ที่กำลังนอนหลับอย่างสบายก็เกิดโมโหลุกขึ้นมาด้วยความโกรธเกรี้ยว พร้อมกับจับหนูตัวนั้นไว้เตรียมจะฆ่ามัน แต่เจ้าหนูได้ขอร้องอ้อนวอนอย่างน่าสงสารว่า

“ถ้าท่านยอมไว้ชีวิตข้า ข้าจะตอบแทนบุญคุณของท่านอย่างแน่นอน” เมื่อได้ยินดังนั้น ราชสีห์ก็หัวเราะลั่นออกมาและยอมปล่อยเจ้าหนูไป

หลังจากนั้นไม่นานราชสีห์ก็เกิดไปติดกับดักในบ่วงของนายพรานเข้า โดยถูกมัดไว้กับพื้นด้วยเชือกเส้นใหญ่ ราชสีห์จึงร้องคำรามเสียงก้องไปทั่วป่า ครั้นเมื่อเจ้าหนูได้ยินก็รู้จำได้ว่าเป็นเสียงของราชสีห์ จึงได้รีบวิ่งเข้าไปช่วยพร้อมกับใช้ฟันแทะเชือกที่มัดแน่นอยู่บนตัวของราชสีห์จนหลุด เมื่อราชสีห์เป็นอิสระแล้ว เจ้าหนูจึงประกาศก้องว่า

“ท่านเคยหัวเราะเยาะว่าข้าจะสามารถช่วยท่านได้อย่างไร และไม่คิดว่าข้าจะสามารถตอบแทนบุญคุณของท่านได้ เวลานี้ท่านคงรู้แล้วว่าแม้กระทั่งหนูตัวเล็กๆ อย่างข้าก็สามารถช่วยชีวิตราชสีห์ตัวใหญ่ได้”

เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า : ไม่มีใครในโลกที่จะยิ่งใหญ่ และสำคัญมากจนไม่ต้องการความช่วยเหลือจากคนที่ด้อยกว่าและไม่มีความสำคัญ

По-русски (ภาษารัสเซีย):

(В переводе Л.Н. Толстого):

Лев спал. Мышь пробежала ему по телу. Он проснулся и поймал её. Мышь стала просить, чтобы он пустил её; она сказала:

— Если ты меня пустишь, и я тебе добро сделаю.

Лев засмеялся, что мышь обещает ему добро сделать, и пустил её.

Потом охотники поймали льва и привязали верёвкой к дереву. Мышь услыхала львиный рёв, прибежала, перегрызла верёвку и сказала:

Другие басни на тайском вы найдете здесь: http://www.nithanaesop.com/ .